Yatırım fonlarından elde ettiğiniz kazançlar, fon türüne bağlı olarak stopaj vergisine tabidir. Aracımız ile ister elde edilen kar tutarıyla, ister alım–satım farkıyla kolayca fon stopaj kesintisini öğrenebilir, hisse senedi fonları için %0, diğer fon türleri için %17.5 olan güncel stopaj oranına göre hesaplama yapabilirsiniz. Yöntemi ve fon türünü seçin, tutarları girin ve net kazancınızı ve ödenecek stopaj vergisini öğrenin.
Yatırım Fonu Nedir?
Yatırım fonu, profesyonel bir portföy yöneticisi tarafından yönetilen, bireylerin yada kurumsalların parası ile yatırım yapılan ve kazancı ya da kaybın yatırımcının hesabına yansıtılan yatırım aracıdır. Fon, topladığı parayı hisse senedi, tahvil, bono, altın, gümüş, döviz ve çeşitli finansal araçlar gibi farklı varlıklara yatırır.
Stopajsız Yatırım Fonları Hangileridir?
23 Aralık 2020 tarihli düzenlemeden beri portföylerinin en az %75’ini Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerine yatırım yapan fonlar muafiyetine sahiptir. Yani bu fonlardan alan bireysel yatırımcılar elde edilen kardan vergi ödemez. Bu muafiyet 2025 yılı itibarıyla da geçerliliğini korumaktadır.
Tefas Nedir?
Türkiye’deki yatırım portföy şirketleri tarafından kurulan fonların alım-satım işlemlerinin gerçekleştirildiği merkezi elektronik platformdur. Tefas, 2009 yılında Takasbank tarafından kurulmuştur ve bireysel ve kurumsal yatırımcıların istedikleri yatırım fonlarına tek platform üzerinden erişim sağlamalarına olanak sağlar.
Yatırım Fonları (Tefas) Nasıl Alınır Satılır?
Banka veya aracı kurum hesabı ile bir yatırım hesabınızın olması gerekir, ardından ister masaüstü ister de mobil bankacılıktan giriş yapıp, fon alımı için fon seçimi yapılır, tutar veya adet bilgisiyle emir verilir. Aynı işlemler satış işlemlerinde de geçerlidir.
TEFAS’a Kapalı Fonlar Nedir?
Bütün yatırım fonları TEFAS’ta işlem görmez. TEFAS’a kapalı fonlar, sadece fonu yöneten aracı kurum veya banka üzerinden alınabilir. Yani bu fonlara TEFAS üzerinden doğrudan erişim yoktur. İlgili aracı kurum ile iletişime geçip fona nasıl yatırım yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Bu fonların işlem süreleri ve fiyat bilgisi aracı kurumun belirlediği kurallara bağlıdır. Yatırımcılar bu fonları yine SPK ve ilgili mevzuat çerçevesinde alır; dolayısıyla fonlar tamamen güvensiz denilemez, fakat TEFAS şeffaflığı ve kolaylığı yoktur.
Hangi Fonda Yüzde Kaç Stopaj Var?
- Hisse Senedi Fonu %0
- Para Piyasası Fonu %17.5
- Karma / Dengeli Fon %17.5
- Değişken Fon %17.5
- Borçlanma Araçları Fonları %17.5
- Tahvil Bono Fonları %17.5
- Serbest Fon %17.5
- Katılım Fonları %17.5
- Eurobond Fonları %17.5
- Döviz Fonları %17.5
- Endeks Fonları %17.5
- Altın Fonları %17.5
- Likit Fon %17.5
- Tahvil Fonları %17.5
- Özel Fonlar / Hedge Fon %17.5
Fon Çeşitleri Nelerdir?
Aşağıda yatırım yapabileceğiniz tüm fon çeşitlerini tek tek görebilirsiniz.
Borçlanma Araçları Fon Sepeti
Birden fazla borçlanma fonunu tek portföyde birleştirir. Fon toplam değerinin büyük bir kısmını devamlı olarak kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçlarından oluşan yerli borçlanma araçları yatırım fonları ile borçlanma araçlarına endeksi borsa yatırım fonlarına yatırım yapar. Fonun amacı Türk Lirası mevduatın üzerinde getiri sağlamaktır. Stopaj: %17.5 | Risk: 3/7. Örnek; Neo Portföy NBO fonu
Çoklu Varlık Fonları
Hisse, tahvil ve altın gibi birden fazla varlık sınıfına yatırım yapar.
Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Değişken Fon
Portföy dağılımı portföy yöneticisinin durum analizine göre esnek olan, risk ve getirisi de değişken olan fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7. Örnek; Qnb Portföy Birinci Değişken fonu FNQ.
Dengeli Değişken Fon
Yatırımcılara risk ve getiri dengesini sağlamak amacı ile hisse ve borçlanma araçlarını dengeli ve dinamik bir şekilde yönetilen orta riskli fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Fon Sepeti Fonları
Diğer yatırım fonlarına yatırım yapan, risk dağılımı sağlayan fon türüdür. Belirlenen strateji çerçevesinde yatırım fonu ve borsa yatırım fonuna yatırım yapılır. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7. Örnek; Yapı Kredi Portföy YZG fonu
Döviz Fonu
Genellikle Euro veya dolar bazında yabancı para birimleri üzerinden yatırım yapar. Bu fonlarda döviz bazlı mevduatlar, eurobond, yabancı menkul kıymetler olabilir. Temel amacı döviz cinsinden para ve sermaye piyasası araçlarına yapılan yatırımdır. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7. Örnek; Garanti Portföy GRO fonu.
Döviz Cinsinden Tahvil (Eurobond/Dolar/Euro/Pound) Fonları
Döviz bazlı ihraç edilmiş tahvillere yatırım yapar. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Emtia Fonu
Altın, gümüş, petrol, tarımsal ürünler gibi emtialara yatırım yapar. Amacı piyasaların fiyat hareketlerinden kazanç sağlamaktır. Bu emtialar petrol, doğalgaz, tarım, hayvancılık ve gıda ürünleri mısır, soya fasulyesi, buğday, pirinç, kakao, kahve, pamuk, şeker, et gibi olabilir. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7
Endeks Fonu
Endeks fonları ağırlıklı olarak BIST 30/100 gibi endeksi takip eden orta-uzun vadede tasarrufları büyütmeyi hedefleyen ve genellikle endeks getirisiyle paralel bir getiri elde eden fonlardır. Stopaj: %17.5 | Risk: 4/7
Eurobond Borçlanma Araçları Fonu:
Yatırımlarının bir kısmı dolar cinsi eurobondlar tarafında yapmak isteyen döviz bazlı tahvillerle döviz geliri elde etmeyi amaçlayan fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Gümüş Fonu
Genellikle Fon toplam büyüklüğünün ağırlığı en az % 80’i fiziki gümüşe veya çeşitli türev araçlar ile gümüşe yatırım yapan yerli-yabancı byf-etf lere yatırım yapan fonlardır. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7. Örnek; İş Portföy IOG fonu.
Hisse Senedi Fonu
Portföyün çoğu hisse senedinden (%60-%80) oluşur, yüksek risk–yüksek getiri sunar. Hisse senedi fonu dengeli bir hisse ağırlığı ve bazen de biraz tahvil veya likit varlık da bulundurabilen fondur. Stopaj: %0 | Risk: 7/7. Örnek; Ak Portföy AK3 fonu.
Hisse Senedi Yoğun Fon
Portföyün %80 ve üzeri BIST hisse senetlerinden oluşur. Hisse Senedi fonundan farkı daha yüksek oranda hisse senedi bulundurur. Portföyün %80 ve üzeri Bist hisselerinden oluşur. Stopaj: %0 | Risk: 7/7
İştirak Fonu
Grup iştirak şirketlerinin finansal araçlarına yatırım yapar. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7. Örneğin İş bankası iştirakleri fonu (TI3)
Karma Fon
Hisse, tahvil ve altın gibi varlıkları karıştırır. Hisse senedi, borçlanma senedi, altın gibi yatırım araçlarının en az ikisinden oluşan ve bunların her birinin değeri fon portföyünün %20’sinden az olmayacak şekilde yönetilen fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Katılım Fonu
Faiz hassasiyeti olan yatırımcılar için yatırım yapan İslami finans prensiplerine uygun olarak yönetilen yatırım araçlarına genellikle altın ve diğer kıymetli madenler, kira sertifikaları, katılma hesapları, ortaklık payları ile Spk tarafından uygun görülen araçlara yatırım yapan fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 4/7
Kısa Vadeli Fonlar
Kısa vadeli tahvil/bono yatırımı yapar, düşük riskli olan aynı gün içinde de nakde dönülebilen likit bir fon türüdür. Stopaj: %17.5 | Risk: 2/7
Kısa Vadeli Borçlanma Araçları Fonu
Vadesi kısa tahvil ve bonolara yatırım yapan ve ağırlıklı ortalama süresi 25-90 gün olan likiditesi yüksek kamu ve özel sektör borçlanma araçlarına yatırım yapan fondur. Stopaj: %17.5 | Risk: 2/7
Kıymetli Madenler Fonu
Genelde portföylerinin en az %80’i borsada işlem gören altın, gümüş, platin, paladyum, altına dayalı tahvil ve kira sertifikalarına da yatırım yapabilen fon türüdür. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Kira Sertifikaları Fonu
Tamamen faizsiz helal finans prensibiyle sukuk ve faizsiz sertifikalara yatırım yapar. Genellikle kamu kira sertifikaları veya özel sektör tarafından ihraç edilen kira sertifikalarına yatırım yapar. Stopaj: %17.5 | Risk: 4/7
Koruma Amaçlı Fon
Ana parayı piyasa düşüşlerinden korumayı hedefleyen ve genellikle başlangıçta yatırılan miktarı korumayı amaçlar. Stopaj: %17.5 | Risk: 2/7
Mutlak Getiri Hedefli Fon
Piyasa koşullarından bağımsız pozitif getiri hedefleyen Bist’te işlem göre ortaklık paylarından gelen getiri ile Viop’ta (Vadeli işlemler piyasası) açılan kısa pozisyondan geliri birleştiren ve mevduat üzeri getiri amaçlayan fondur. Adında hisse senedi geçiyorsa stopaj :0, değilse de stopajı %17.5 | Risk: 6/7
Orta Vadeli Fonlar
Orta vadeli tahvil/bono yatırımı ile dengeli getiri sağlar. Stopaj: %17.5 | Risk: 3/7
Özel Fon
Belirli yatırımcıya özel, esnek kurallı fonlar. Stopaj: %17.5 | Risk: 5/7
Para Piyasası Fonu
Sabit getirili menkul kıymetlere yatırım yapan yani gecelik repo, repo, ters-repo, tahvil, vadeli mevduat gibi TL araçlarına yatırım yapar. Para piyasası fonları %10 oranında devlet tahvili bulundurmaları gerekmektedir. Bu oran serbest fonlarda daha oranda olabilir ya da fon yöneticisinin takdirine göre hiç olmayabilir. Stopaj: %17.5 | Risk: 1/7. Örneğin Denizbank Para Piyasası Fonu DCB.
Sektör Fonları
Tek bir sektöre (enerji, teknoloji vb.) yoğunlaşır. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7
Serbest Fon
Nitelikli yatırımcılar için yüksek getiri hedefleyen ve dolayısıyla yüksek riskli, farklı finansal enstrümanlar ve türevleri kaldıraçlı olarak kullanabilen fonlardır. Stopaj: %17.5 | Risk: 7/7
Sürdürülebilirlik Fonları
ESG, çevresel (Environmental), sosyal (Social) ve yönetişim (Governance) kriterlerine göre, çevreye, topluma ve kurumsal yönetimilkelerine önem veren şirket hisseleri ve kira sertifiklarına yatırım yapan fon türüdür. Stopaj: %0- %17.5 | Risk: 4/7
Uzun Vadeli Fonlar
Uzun vadeli tahvil/bono yatırımı ile daha yüksek faiz getirisi hedefler. Stopaj: %17.5 | Risk: 3/7
Uzun Vadeli Borçlanma Araçları Fonları
Uzun vadeli tahvil ve bonolara yatırım yapar. Stopaj: %17.5 | Risk: 3/7
Yabancı Fonlar
Yurt dışı hisselere , genellikle de ABD şirket hisselerine yatırım yapan fonlardır. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7. Örnek: Ak Portföy AFT Fonu.
Alternatif Fon
Geleneksel olmayan yatırım araçlarına yatırım yapar. Yani hisse ve tahvil dışında emtia ve özel stratejilere yatırım yapar. Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7
Yabancı Fon Sepeti
Birden fazla yabancı fonu tek portföyde birleştirir. Başta Amerika olmak üzere Avrupa ve çeşitli ülke varlık sınıflarına, etf lere yatırım yapar.Stopaj: %17.5 | Risk: 6/7.